Ψυχοθεραπεία παιδιών κι εφήβων
Για τους γονείς δεν είναι πάντα εύκολο να ξεχωρίσουν, που οφείλεται η συμπεριφορά των παιδιών τους . Συχνά διερωτώνται αν αυτή σχετίζεται με τον χαρακτήρα τους, αν πρόκειται για μία ιδιαιτερότητα της εξελικτικής φάσης την οποία διανύουν ή αν οφείλεται σε κάποια ψυχική διαταραχή.
Είναι αλήθεια ότι σε καμιά άλλη περίοδο της ζωής μας, όσο στην παιδική κι εφηβική ηλικία, δεν αλλάζουμε τόσο συχνά και τόσο γρήγορα, σωματικά, ψυχικά και πνευματικά. Κορίτσια κι αγόρια καλούνται να ακολουθήσουν το δικό τους δρόμο που θα τους οδηγήσει στην ενηλικίωση. Αυτός όμως δεν είναι ούτε ευθύς, ούτε χωρίς προκλήσεις. Όλοι μας έχουμε ακολουθήσει κάποιες παρακάμψεις ή έχουμε οδηγηθεί σε αδιέξοδα κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Δύσκολες φάσεις είναι φυσιολογικές κι αναμενόμενες, πολύ περισσότερο όταν μας προετοιμάζουν για την ενήλικη ζωή!
Μεγαλύτερες κρίσεις και συγκρούσεις όμως, μπορούν να καταβάλουν συναισθηματικά τα παιδιά και τους εφήβους . Η έλλειψη εμπειριών κι η αδυναμία να προβλέψουν τις μελλοντικές συνέπειες με βάσει την «κοινή λογική», έχει σαν επακόλουθο συχνά τα γεγονότα να υποτιμούνται, ή να μεγενθύνονται. Συναισθήματα όπως ο φόβος, η απόσυρση, το πείσμα κι ο θυμός μπορεί να μετατραπεί σε ψυχική ασθένεια. Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται η παρέμβαση ενός ειδικού ψυχικής υγείας , ψυχιάτρου ή ψυχολόγου με ειδική ψυχοθεραπευτική κατάρτιση.
Σε ποιές περιπτώσεις πρέπει να απευθυνόμαστε σε έναν ειδικό;
- Σε διαταραχές στην πρόσληψη τροφής(πχ. αρνείται να φάει, τρώει μικρές ποσότητες, δεν αναπτύσσεται και δεν παίρνει βάρος)
- Σε προβλήματα ύπνου (πολλαπλά διακοπτώμενος ύπνος, άρνηση να κοιμηθεί το παιδί μόνο του σε κρεβάτι)
- Ενούρηση κι εγκόπριση
- Αργή εξέλιξη στην ομιλία
- Μέγάλη αδεξιότητα στις κινήσεις και την βάδιση
- Φοβίες
- Κατήφεια κι απελπισία
- Τάση για απομόνωση και προβληματικές σχέσεις με τους συνομηλίκους
- Μετά από γνωστές τραυματικές εμπειρίες
- Σε επίμονα οργανικά συμπτώματα πχ. πόνος στην κοιλιά και το στομάχι, πονοκέφαλοι ,που όμως δεν έχει διαγνωσθεί οργανικό αίτιο
- Σε περίπτωση χρόνιων νοσημάτων όπως η νευροδερμίτιδα, το άσθμα και τον διαβήτη που επιβαρύνουν συναισθηματικά το παιδί ή τον έφηβο
- Όταν υπάρχουν επαναλαμβανόμενες σκέψεις ή ιεροτελεστίες πράξεων που βιώνονται ενοχλητικά αλλά δεν μπορεί να απαλλαγεί από αυτά
- Όταν προυσιάζονται τικ
- Όταν υπάρχει μόνιμα έντονη ανησυχία, αναστάτωση, υπερκινητικότητα και δυσκολίες στην συγκέντρωση
- Δυσκολίες στην συγκέντρωση της προσοχής και δυσκολίες στην εκμάθηση
- Μαθησιακές δυσκολίες που αφορούν τη φοίτηση του στο σχολείο
- Επιθετικότητα, άρνηση και συγκρουσιακή συμπεριφορά
- Διατροφικές διαταραχές
- Τάσεις φυγείς από το σπίτι, κλοπή, ψέμματα, αδικαιολόγητες απουσίες στο σχολείο
- Αυτοτραυματισμοί
- Καταθλιπτική διάθεση με αρνητικές σκέψεις για τη ζωή, όπως και σκέψεις που περιλαμβάνουν την επιθυμία αυτοκτονίας
- Συμπεριφορά που δικαιολογείται από τον εθισμό ουσιών, φαρμάκων, τυχερών παιχνιδιών ή την χρήση διαδικτύου
Τα παιδιά δεν ζητούν τα ίδια να πάνε στον Ψυχολόγο -Ψυχοθεραπευτή, αυτό μπορεί να συμβεί μερικές φορές στην εφηβική ηλικία. Η πρωτοβουλία έρχεται συνήθως από τους γονείς ή τους κηδεμόνες.
Η Ψυχοθεραπεία όπως και για τους ενήλικες βασίζεται στην δόμηση της θεραπευτικής σχέσης ανάμεσα στο θεραπευτή και τον θεραπευόμενο.
Η αρχική συνεδρία μπορεί να γίνει παρουσία του γονέα για να εξοικειωθεί το παιδί με τον θεραπευτή αλλά στη συνέχεια μένουν μόνοι τους. Πρόκειται για σχέση εμπιστοσύνης που επισφραγίζεται από το απόρρητο. Τα«μυστικά» των παιδιών παραμένουν απόρρητα λοιπόν. Οι γονείς ενημερώνονται παρουσία του παιδιού για την διάγνωση και τη μέθοδο θεραπείας, ενώ συχνά καλούνται μετά από σαφείς θεραπευτικές οδηγίες να υποστηρίξουν το παιδί ή τον έφηβο στην εφαρμογή των θεραπευτικών τεχνικών στην καθημερινότητα του.
Οι μέθοδοι που ακολουθούνται στην ψυχοθεραπεία των παιδιών και των εφήβων είναι οι ίδιες όπως και στους ενήλικες, βασίζονται κυρίως στην λεκτική επικοινωνία αλλά και σε άλλα μέσα όπως η ζωγραφική και το κουκλοθέατρο. Σε καμία περίπτωση δεν χορηγούνται φάρμακα.
Συμβουλευτική γονέων
Οι συνεδρίες αυτές είναι χρήσιμες σε περιπτώσεις:
που το παιδί ή ο έφηβος αρνούνται οι ίδιοι να μπουν στη θεραπευτική διαδικασία παρόλο που κάποια ψυχική διαταραχή είναι εμφανής
που μεγάλες και δύσκολες αλλαγές συντελούνται στην ζωή της οικογένειας
(πχ.πένθος,διαζύγιο, χρόνια νοσήματα) στις οποίες το παιδί δείχνει δυσκολία να ανταπεξέλθει.
©2011 psychology-athens.gr